Waterhuishouding

In deze paragraaf gaan we de waterhuishouding bekijken op vlak van bodemstructuur, water bufferende en waterbesparende factoren.

Organische Stof

De humus in uw bodem zorgt voor een betere structuur omdat humus nutriënten en water in de bodem vasthoudt. Het percentage humus kan verhoogd worden door zoveel mogelijk in te zetten op bemesting met vloeibare of vaste mest. Het nadeel hiervan is dat dit een traag proces is dat tientallen jaren kan duren. Daarin tegen zal de vertering van de humus ook hoger liggen als er meer humus aanwezig is. Er bestaat ook de mogelijkheid dat je uw bouwvoor verkleint(bv: ploegdiepte verminderen), hierdoor is er evenveel humus aanwezig is in minder kubieke meter bodem en het percentage verhoogd.

Grondbewerking

Bij een intensieve bodembewerking(bv: diep woelen) zal de waterafvoer via dieper gelegen lagen beter verlopen. Zodat bij natte jaren u eerder kunt beginnen met zaaien/planten. En heeft ook als voordeel dat de planten dieper kunnen wortelen in drogere jaren. Maar het grote nadeel hiervan is dat uw grond sneller uitdroogt als deze werkzaamheden in het voorjaar gebeuren. Daarom is aan te raden dat deze intensieve bewerkingen in het najaar worden uitgevoerd. Maar dan is het de bedoeling dat u in het voorjaar zo extensief mogelijk bewerkt. Hier een voorbeeld van is dat je meteen op uw akkerland gaat zaaien/planten onder bepaalde voorwaarden. En deze zijn dat de stoppelbewerking al is uitgevoerd en dat uw land vlak genoeg ligt voor te zaaien/planten. Maar welke bewerkingen in het voor en najaar worden uitgevoerd. Hangt ook af van in welke grondsoort je teelt.

Teeltplan

Er bestaat ook de mogelijkheid dat je bepaalde factoren in uw teeltplan inbouwt zoals het gebruik van groenbemester na de oogst. De groenbemester kan water en nutriënten vasthouden.

Het vasthouden van water en nutriënten zorgt ervoor dat er geen stoffen uitspoelen naar het bodem water en er zijn tevens meer nutriënten beschikbaar als er gezaaid wordt.

Naast het toepassen van een groenbemester is het ook aan te raden om bij bepaalde rijgewassen grassen en granen tussen de rijen te zaaien. Zodat de nutriënten en water beter worden vastgehouden. Een ander voordeel is dat de plant bij de scheutgroei beter beschermt worden tegen wind waardoor de bodem minder erosiegevoeliger wordt. Bij de mais teelt bestaat er ook de mogelijkheid om meteen te zaaien op grasland. met behulp van een maiszaaimachine met een voor opgebouwde rijenfrees.

Strokenteelt

Strokenteelt is een nieuw teeltsysteem die momenteel wordt onderzocht. Strokenteelt is een zeer tegenstrijdig teelsysteem ten opzichte van het huidige teeltsysteem waarbij de velden steeds groter worden met enkel één gewas. Het huidige teeltsysteem is gecreëerd en gebaseerd op het feit dat landbouwers steeds efficiënter en een hogere productiecapaciteit willen of moeten behalen om genoeg opbrengst te behalen aan het eind van het jaar. Het grote nadeel van dit teeltsysteem is dat de teelt en het gewas kwetsbaarder wordt voor schimmelinfecties of een ziekteplaag. En ook zo gemakkelijker en sneller over het gehele gewas kan verspreiden. Waardoor een gehele teelt verloren kan gaan. Strokenteelt gaat dit risico tegen. Doordat op één perceel meerdere gewassen worden geteeld is de ziektedruk lager. Bij een goede keuze van gewassen kan de combinatie juist voordelen voor de verschillende gewassen bieden. Een hoog graan gewas kan bijvoorbeeld de infectie van fytoftora tegengaan.

Strokenteelt kent echter ook nadelen zoals bij het toedienen van gewasbeschermingsmiddelen. Veel gewassen hebben specifieke eisen betreft welke spuitmiddelen wel of niet gebruikt mogen worden. De verspreiding van het middel door drift kan nadelige gevolgen hebben voor de teelten. Verder is de mechanisatie erop ingesteld om grote oppervlakken te bewerken en geen stroken van 3m.

Buffer maatregelen

De sloten die naast de akkers en weilanden gelegen zijn kunnen gebruikt worden voor de opslag van water. Om water vast te houden in sloten kun je verstelbare sluizen plaatsen. Voor het plaatsen van deze sluizen is het op het moment verplicht om een bouwvergunning aan te vragen. Het is dan wel aan te raden om de sloten goed te onderhouden met behulp van een slotenbak of een baggerpomp. Hierdoor kan het water voldoende afgevoerd worden zodat de bewerkingen in het na en voorjaar zonder beperking kunnen worden uitgevoerd. Een goede afwatering zorgt er ook voor dat er tijdens natte jaren op het land gewerkt kan worden. Op akkers kan een sleuvenfrees worden toegepast. Zodat er nog een betere afwatering wordt gerealiseerd en plasvorming wordt voorkomen.

Niet enkel sloten kunnen het regenwater vast houden, dit kan ook met een eigen bassin. Het regenwater dat van het dak van een gebouw afstroomt of van het verharde terrein kan worden opvangen in een zelfaangelegd bassin. Dit water kan dan hergebruikt worden voor verschillende doeleinden op een bedrijf.

Beregening

Beregening is een onmisbare factor in droge jaren maar ook een grote waterverbruiker wanneer het water het schaarst is. Het is daarom belangrijk er zo efficiënt mogelijk beregent wordt. De meeste landbouwers beregenen met een haspel met kanon. Hierbij is het belangrijk dat u een kanon heeft die zowel van links naar rechts kan draaien. Zodat je een slag in kunt stellen van 300° en een gelijkere verdeling kan worden gerealiseerd over de werkbreedte. Het nadeel van die systeem is dat wind een sterke invloed op de gelijkmatige bevloeing kan hebben. Voor dit probleem kun je de hoek van de kanon verkleinen zodat die minder last heeft van de wind maar hierdoor valt het water wel harder op het gewas. Een andere methode is een haspel met een sproeiboom. Deze haspels hebben minder last van de wind maar hebben ook als voordeel dat de werkdruk lager ligt. Dat komt neer dat het systeem brandstof besparend is. Omdat de sproeiboom een werkdruk heeft van 2,5-3,5 bar en voor een even fijne verneveling met een kanon te realiseren moet er met een werkdruk van 9-10 bar gewerkt worden. U hebt ook de mogelijkheid om te beregen met druppelirrigatie. Dit is een buizensysteem die langs de planten wordt gelegd. In die buizen zijn gaatjes gemaakt waar het water door naar buiten gaat en rechtstreeks in de bodem sijpelt. Hierdoor kan het water niet verdampen en heeft het geen last van wind. Het nadeel is dat dit een heel arbeidsintensief gegeven is dat vooral in de serreteelt wordt gebruikt.

Drainage:

Bij conventionele drainage wordt het water via de drainagebuizen afgevoerd naar de sloot of waterloop. Op deze manier wordt het overtollige water in een bodem afgevoerd waardoor het land niet te nat wordt. Het nadeel is dat je in de zomer sneller moet beregenen. Dit kan opgelost worden door peil gestuurde drainage. Waarbij je in het voor en najaar het grondwaterpeil verlaagd zodat de bewerking in drogere omstandigheden kan gedaan worden en als dan het gewas gezaaid/geplant is dan kan het grondwaterniveau hoger gezet worden zodat minder snel beregent moet worden.